Angst

Angst is een gevoel dat iedereen wel eens heeft. Het is normaal om bang of bezorgd te zijn in spannende of gevaarlijke situaties. Maar soms is de angst te sterk of gaat hij niet meer weg, zelfs als er geen gevaar is. Dan spreken we van een angststoornis. Mensen met een angststoornis kunnen bijvoorbeeld steeds bang zijn voor iets zonder dat er een reden voor is, zich zorgen maken over dingen die misschien kunnen gebeuren, of ineens een paniekaanval krijgen. De angst kan je zo belemmeren dat het je belemmert om het leven te leiden zoals jij dat wilt. Een psycholoog kan helpen om deze angst te begrijpen en te behandelen. Er zijn verschillende soorten angststoornissen, zoals een gegeneraliseerde angststoornis (GAS), sociale angststoornis, ziekteangst, of een specifieke fobie (bijvoorbeeld angst voor spinnen).

Diagnose van Angst

Om te weten te komen of iemand een angststoornis heeft, voert de psycholoog eerst een gesprek met de persoon. De psycholoog stelt vragen over de klachten: wanneer de angst begon, hoe vaak de persoon angstig is, en wat de angst veroorzaakt. Soms vult de persoon ook een vragenlijst in, zodat de psycholoog een duidelijk beeld krijgt van de klachten.

Tijdens dit gesprek kijkt de psycholoog ook of er misschien andere problemen zijn die de angst kunnen veroorzaken, zoals een lichamelijke ziekte of een andere psychische aandoening zoals depressie. De psycholoog gebruikt de informatie uit het gesprek en eventueel de vragenlijsten om een diagnose te stellen, oftewel vast te stellen welke soort angststoornis er is. 

Behandelmethodes

Er zijn verschillende manieren om angst te behandelen. Hieronder volgen de meest gebruikte methodes:

Cognitieve Gedragstherapie (CGT):

CGT is een veelgebruikte behandeling voor angst. Deze therapie helpt mensen om te ontdekken welke gedachten hen angstig maken en hoe ze die gedachten kunnen veranderen. Vaak denken mensen met angst bijvoorbeeld dat er iets heel ergs gaat gebeuren, terwijl dat niet echt zo is. Met CGT leren ze om deze gedachten uit te dagen en te vervangen door meer realistische gedachten. Ook leren ze om stap voor stap de dingen te doen die ze eng vinden, zodat de angst minder wordt. Dit heet blootstellingstherapie.

Acceptatie en Commitment Therapie (ACT):
Mindfulness en ACT leren mensen om anders met hun angst om te gaan. In plaats van de angst weg te willen stoppen of te vechten tegen hun gevoelens, leren ze om de angst te accepteren. Mindfulness helpt hen om in het "hier en nu" te blijven en zich minder zorgen te maken over wat er kan gebeuren. ACT helpt mensen om te focussen op wat ze belangrijk vinden in het leven, ondanks hun angst.

Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR):
EMDR is een methode die vaak wordt gebruikt voor mensen die last hebben van nare ervaringen of trauma's, maar het kan ook werken bij andere vormen van angst. Tijdens een EMDR-sessie denkt de persoon aan een vervelende herinnering terwijl hij met zijn ogen bepaalde bewegingen volgt of een andere afleidende taak uitvoert. Dit kan helpen om de angst die bij die herinnering hoort te verminderen.

Medicatie:
Soms is het nodig om naast therapie ook medicijnen te gebruiken. Medicijnen worden voorgeschreven door een arts of psychiater, maar een GZ-psycholoog kan meedenken of dit nodig is. Medicijnen helpen vooral als de angst heel erg is en snel moet worden verminderd.

Lotgenotencontact
Lotgenotencontact betekent dat je in contact komt met andere mensen die hetzelfde meemaken als jij, zoals mensen met angstproblemen. Dit kan heel belangrijk zijn. Het praten met anderen die ook angst voelen, geeft een gevoel van herkenning en steun. Je merkt dat je niet de enige bent en dat anderen begrijpen wat je doormaakt.

Bij lotgenoten kun je tips en ervaringen uitwisselen over wat hen helpt om beter met hun angst om te gaan. Ook kun je samen praten over je zorgen en gevoelens, zonder bang te zijn voor onbegrip. Dit geeft vaak meer zelfvertrouwen en maakt het makkelijker om met je angst om te gaan.

Daarom kan het erg waardevol zijn om contact te zoeken met anderen die ook angstproblemen hebben, bijvoorbeeld via een gespreksgroep, forum of lotgenotenbijeenkomst. Voor mensen met angst kan het lotgenotencontact via de stichting Angst, Dwang en Fobie prettig zijn.