Depressie
Een depressieve stoornis, ook wel een "depressie" genoemd, is een psychische aandoening waarbij iemand langdurig last heeft van sombere gevoelens, verlies van interesse in dagelijkse activiteiten, en een gebrek aan energie. Het is meer dan alleen verdrietig of down zijn. Mensen met een depressie kunnen zich ook waardeloos voelen, weinig zelfvertrouwen hebben, moeite hebben met concentreren, slecht slapen of juist te veel slapen, en soms zelfs denken aan de dood. Depressie kan een grote invloed hebben op het dagelijks leven, werk, relaties, en gezondheid. De oorzaken van een depressie kan voor iedereen anders zijn. Soms heeft met traumatische ervaringen te maken, rouw, rolverandering of vastzittende denk- of gedragspatronen. Ook kan er een lichamelijke oorzaak een rol spelen bij het instandhouden van de klachten.
Een psycholoog helpt bij het vaststellen of iemand een depressie heeft. Dit begint met een uitgebreid gesprek, waarin de psycholoog vragen stelt over hoe lang de persoon zich al somber voelt, hoe sterk deze gevoelens zijn, en of er nog andere klachten zijn, zoals slaapproblemen of verlies van eetlust. Ook wordt er gekeken of er andere oorzaken zijn voor de klachten, zoals lichamelijke ziektes of andere psychische problemen.
Op basis van deze informatie stelt de psycholoog een diagnose. Er zijn verschillende soorten depressies, zoals een milde, matige of ernstige depressie. Bij sommige mensen komt de depressie in periodes terug; dit wordt een terugkerende depressie genoemd.
Behandelmethodes voor Depressieve Stoornis
Er zijn verschillende manieren waarop een psycholoog een depressie kan behandelen. De keuze voor de juiste behandeling hangt af van de ernst van de depressie en wat voor de persoon het beste lijkt te werken. Hieronder staan enkele veelgebruikte methodes.
Cognitieve Gedragstherapie (CGT):
CGT is een van de meest gebruikte behandelingen voor depressie. Het helpt mensen te begrijpen hoe hun gedachten invloed hebben op hun gevoelens en gedrag. Iemand met een depressie kan bijvoorbeeld vaak negatieve gedachten hebben, zoals “Ik ben niets waard” of “Alles gaat fout.” CGT leert mensen om deze negatieve gedachten te herkennen, te onderzoeken of ze wel kloppen, en ze te vervangen door positievere, meer realistische gedachten. Ook helpt CGT om stapsgewijs weer leuke activiteiten te ondernemen en beter voor zichzelf te zorgen, wat kan bijdragen aan een beter humeur.
Interpersoonlijke Therapie (IPT):
IPT richt zich op de relaties en communicatie met anderen. Soms wordt een depressie erger door problemen in relaties, zoals ruzies, verlies van een dierbare, of eenzaamheid. IPT helpt om beter te leren omgaan met deze problemen door het verbeteren van de communicatie en het versterken van sociale vaardigheden.
Medicatie:
Soms is medicatie nodig, vooral bij een ernstige depressie. Medicijnen zoals antidepressiva kunnen helpen om de stemming te verbeteren door de balans van bepaalde stoffen in de hersenen te herstellen. Medicatie wordt voorgeschreven door een arts of psychiater, maar de GZ-psycholoog kan wel meedenken over de mogelijkheid van medicatie als onderdeel van de behandeling.
Activatie en Beweging:
Mensen met een depressie hebben vaak weinig energie en willen het liefst in bed blijven. Toch is bewegen heel belangrijk. De psycholoog kan helpen om samen een plan te maken om geleidelijk weer in beweging te komen. Bewegen, zoals wandelen of fietsen, kan zorgen voor een betere stemming en meer energie.
Lotgenotencontact
Lotgenotencontact betekent dat je in contact komt met andere mensen die hetzelfde meemaken als jij, zoals mensen met depressieve klachten. Dit kan heel belangrijk zijn. Het praten met anderen die zich ook depressief voelen, geeft een gevoel van herkenning en steun. Je merkt dat je niet de enige bent en dat anderen begrijpen wat je doormaakt.
Bij lotgenoten kun je tips en ervaringen uitwisselen over wat hen helpt om beter met hun somberheid om te gaan. Ook kun je samen praten over je zorgen en gevoelens, zonder bang te zijn voor onbegrip. Dit geeft vaak meer zelfvertrouwen en maakt het makkelijker om met je gevoelens om te gaan. Daarom kan het erg waardevol zijn om contact te zoeken met anderen die ook depressieve klachten, bijvoorbeeld via een gespreksgroep, forum of lotgenotenbijeenkomst. Voor mensen met depressieve klachten kan lotgenotencontact via de Depressie Vereniging prettig zijn.